Historisch gezien is NLP in de jaren tachtig overgewaaid van Amerika naar Nederland. In Amerika had je net de tweede generatie NLP. In de jaren 70 had men genoeg succes met de eerste generatie NLP wat grotendeels alleen maar modelleren was. Maar Bandler en Grinder hadden in de periode 75-80 ontdekt dat er grote nadelen aan modelleren kleefde. Met name was het probleem dat een model te rijk is waardoor je niet alleen de voordelen van een model kreeg, maar het risico ook groot was dat je ook onbedoelde negatieve bij-effecten kreeg. Het beste voorbeeld was dat Bandler en Grinder een model hadden gemaakt om snel rijk te worden. Dat lukte, maar ze werden er ook ongelukkig van.

Vandaar dat men in de jaren 80 overgestapt is naar tweede generatie NLP waarbij de focus veel meer lag op methoden en technieken in plaats van complete modellen. Hierbij is een techniek eigenlijk een geabstraheerde strategie. En een strategie is op zijn beurt weer slechts een klein onderdeel van een geheel model. Op die manier wist men de overdracht van zaken beperkt te houden tot enkel de positieve zaken. Het is deze tweede generatie NLP met haar focus op technieken en methoden die in Nederland voet aan de grond heeft gekregen en in welke traditie de meeste NLP opleiding vandaag de dag nog steeds staan.

Spreek je over eerst en tweede generatie NLP, dan ontkom je er niet aan om de derde generatie te noemen althans de NLP beweging die zich zo noemt. Deze is in de afgelopen tien jaar ontstaan. Zij claimen ontdekt te hebben hoe alle bijzondere effecten die NLP bereikt, bereikt worden, namelijk door het veld. Helaas voor hen is de hele het veld theorie wetenschappelijk volslagen achterhaald en is ervan aangetoond dat geen effect heeft. Er is wel een eleltromagnetisch veld rond mensen, maar het doet niet wat zij claimen dat het doet. Daar komt bij dat het hele idee van het veld als verklaring een flagrant schending is van een van de belangrijkste elementen van NLP, namelijk het weigeren om met verklaringen te komen. Een verklaring is immers een oorzaak/gevolg redenering en we weten van het meta-model dat dat altijd een verdraaiing van de werkelijkheid is.

Sowieso is de term derde generatie NLP een lastige. Al was het maar omdat Bandler in de jaren negentig NLP in zijn geheel vernieuwd heeft. In de jaren 70 ontdekte Bandler en Grinder dat de magie van de grote therapeuten bij hen alle niet in hun theorie lag, maar in hun gebruik van hypnose, hypnotisch taalgebruik en beïnvloeding. Alleen was er destijds een regel op de universiteit dat je alleen als psychiater, verpleegkundige of tandarts met hypnose mocht werken. Bandler en Grinder waren geen van beide. Dat is de reden dat zij NLP verzonnen hebben. Dan konden ze stiekem aan hypnose doen en een ieder die erom vroeg werd dan weggewuifd met de mededeling dat wat zij deden geen hypnose was maar NLP.

Met de tweede golf van NLP in de jaren tachtig hebben zij bewust complexe technieken bedacht zodat mensen zonder dat zij het wisten onder hypnose of in trance gingen. Met name 6-step-reframing en change personal history hebben hypnotische effecten. Bij 6-step-reframing ga je in en uit je zelf wat precies de fragmentatie oplevert die mensen in trance brengt. Bij change personal history ga je terug in de tijd wat leeftijdsregressie oplevert, opnieuw een hypnotisch fenomeen. Het probleem is alleen dat Bandler en Grinder de mensen die zij opleidde ook niet vertelde dat het eigenlijk om geavanceerde hypnose ging. Het gevolg is dat nieuwe NLP trainers weliswaar de technieken in meer of mindere mate onder de knie kregen, maar totaal miste wat er achter de technieken zat. Naar mate NLP trainers verder van de bron afkwamen te staan, had men dit minder door. Het gevolg was dat men dacht dat de complexiteit van de technieken bij NLP hoorde en toen men zelf nieuwe dingen ging verzinnen dacht men hoe complexer hoe geavanceerder NLP zou zijn. Op die manier kwamen er steeds meer technieken met steeds meer stappen. Uiteraard had deze versie van NLP meer dan genoeg effect, want anders was het nooit wereldwijd doorgebroken.

Bandler zag in de jaren negentig echter dat er met de twee belangrijkste NLP technieken ook problemen ontstonden. 6-step-reframing of werken met delen zoals het in Nederland bekend is, had in uitzonderlijke situatie tot gevolg dat mensen Meervoudige Persoonlijkheids Syndroom (MPS) kregen. Als je delen van jezelf te veel personifieert, dan ontstaat dat risico. Niet voor niets kreeg je in de jaren 80 opeens een grote toename van mensen met MPS klachten. Bij change personal history kreeg je in de jaren 80 het probleem van de verloren herinneringen. Opeens gingen therapeuten cliënten ervan overtuigen dat ze seksueel misbruikt waren of in de allerergste varianten dat ze ontvoert waren door aliens.

Daarnaast was het zo dat de wetenschap in de jaren negentig hypnose herontdekte. Hypnose was opeens prima om te doen, veilig en had allerlei goede toepassingsgebieden met name in ziekenhuizen om bij kinderen angst en pijn te verminderen. Bandler heeft beide ontwikkelingen in de jaren negentig aangegrepen om NLP in zijn geheel te vernieuwen. Hierdoor werden beide problemen rond 6-step-reframing en change personal history opgelost. En hoefde er niet meer stiekem aan hypnose gedaan te worden. NLP werd door het directe gebruik van hypnose vele malen eenvoudiger. Bandler's idee van vooruitgang binnen het NLP vakgebied is dan ook om zaken makkelijker, sneller en effectiever te maken in plaats van complexer en ingewikkelder.

Daar kwam bij dat Bandler in de loop der jaren zich is blijven ontwikkelen. Naast NLP ontstond in de jaren negentig Design Human Engineering (DHE) dat het omgekeerde doet (met veel hypnose) van NLP. Waar het bij NLP omgaat om sequentieel zo snel en effectief mogelijk van probleemsituatie naar gewenste situatie te komen, gaat het bij DHE erom om met zoveel mogelijk plezierige activiteiten puzzelstukjes voor te bereiden die dan in één keer door middel van hypnose op zijn plaats gebracht worden waardoor er een geheel ander effect in het brein ontstaat dan bij NLP. Daarna heeft Bandler Neuro-Hypnotic Repatterning (NHR) ontwikkelt dat in wezen NLP is maar waar dan alle technieken vervangen zijn door hypnose.

De verschillen tussen wat ik de historisch gegroeide traditionele NLP opleiders noem en de Bandler stroming is dus met name het expliciete en veelvuldige gebruik van hypnose. Verder de vernieuwde hypnotische toepassing van 6-step-reframing en change personal history. Het toevoegen van de gevoelsomdraaitechniek uit NHR. En de nieuwste versie van de fast phobia cure. Door het centraal stellen van hypnose is er ook veel meer aandacht voor een goed gebruik van het Milton-model. Bij de meeste traditionele NLP opleidingen staat het Milton-model in een verdomhoekje. Bijna alle handleidingen die ik gelezen heb van de traditionele NLP opleiders leggen het Milton-model verkeerd uit. Daarnaast wordt het bijna altijd verkeerd getraind doordat mensen standaardzinnetjes uit hun hoofd geleerd word, in plaats van, waar het eigenlijk om draait, het trainen van het onbewuste vermogen om te kunnen praten op zo'n manier dat dit proces voortaan gebruik maakt van de Milton-taalpatronen en structuur.

Verder heeft Bandler een hele andere invulling van de NLP Master Practitioner vaardigheden dan de meeste traditionele NLP opleiders. Omdat er bij Bandler geen complexe of ingewikkelde NLP technieken meer zijn wat de traditionele invulling is voor de Master Practitioner, gaat de Master Practitioner over iets heel anders, namelijk over het zelf leren nieuwe NLP technieken ontwikkelen. In de NLP Practitioner leren mensen NLP aan de hand van recepten. Daarbij denken ze dat de recepten NLP zijn, maar dat is niet het geval. NLP is een meta-discipline waarmee je menselijk gedrag in kaart brengt en de recepten zijn toepassingsgebieden die voortgekomen zijn uit de meta-discipline. NLP op Master niveau doen betekent niet de recepten extra goed kunnen doen, maar zelf nieuwe recepten samenstellen voor die momenten en situaties die daar om vragen.

Voor NLP trainers of mensen die NLP trainer willen worden, komt daar nog bij dat zij alleen bij Bandler leren hoe ze een zaal onder hypnose of in trance brengen. En hoe je met die trainerstechniek NLP strategieën in het onbewustzijn van de toehoorders in de zaal kan installeren. Dit wordt gedaan door Nested Loops en hypnose en het effect is dat de deelnemers in de zaal van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam in één stap gaan.

Kortom, ook al gaat het in beide gevallen om NLP en gaat zijn beide NLP versie effectief genoeg om mensen er goed mee te helpen (hoewel ik de nieuwste Bandler versies van de NLP technieken niet alleen stukken makkelijker vind, maar ook een stuk effectiever) en zijn de verschillen voor buitenstaanders misschien niet zo goed te zien; voor NLPers zijn de verschillen levensgroot. Met grote regelmaat stappen mensen dan ook over naar mijn NLP opleiding of volgen ze het NLP Kring Master Coach nascholingsprogramma om ook Bandlers versie te leren en eigenlijk zonder uitzondering zeggen zij: "Waarom heb ik dit niet op mijn NLP opleiding gehad?"

Omdat ik sterk geloof dat als we met zijn allen NLP sterker maken dat goed voor iedereen is. Goed voor zowel de mensen die meedoen, als de NLP trainers als Nederland in het algemeen, heb ik inderdaad waar ik kan Bandler's vernieuwingen aangeprezen. Ook weet ik dat Bandler zijn hand uitgestoken is naar al die NLP trainers die het elders geleerd hebben. Natuurlijk vraagt hij ook nog enige extra training om zijn nieuwste technieken te leren, hypnose onder de knie te krijgen en te leren hoe je met nested loops een zaal in trance brengt. Omdat ik vaak gevraagd wordt om in Nederland het grootste deel van deze extra trainingen te verzorgen, heb ik het NLP Kring Master Coach nascholingsprogramma ontwikkeld. Daarmee leer je precies alles waarmee je Bandler's moderne versie van NLP onder de knie krijgt. En het is de beste voorbereiding op Bandler's trainers training. Meer informatie over dit programma staat hier: NLP Kring Master Coach nascholingsprogramma

Categories: Encyclopedia

No comments

Add Comment

Enclosing asterisks marks text as bold (*word*), underscore are made via _word_.
Standard emoticons like :-) and ;-) are converted to images.

To prevent automated Bots from commentspamming, please enter the string you see in the image below in the appropriate input box. Your comment will only be submitted if the strings match. Please ensure that your browser supports and accepts cookies, or your comment cannot be verified correctly.
CAPTCHA

Submitted comments will be subject to moderation before being displayed.